Co jest ze mną nie tak? Przyczyny naszych problemów

CO JEST ZE MNĄ NIE TAK? – USTAWIENIA HELLINGERA A PRZYCZYNY ŻYCIOWYCH PROBLEMÓW 

„Co jest ze mną nie tak?” pytamy, gdy doświadczamy jakiegoś kryzysu lub z czymś nie możemy sobie poradzić. Wszystko z Tobą w porządku. Człowiek to bardzo skomplikowana i wrażliwa istota. Każde nasze uczucie, reakcja i zachowanie mają swoją przyczynę.

Ustawienia Hellingera prowadzą nas do wielu poziomów przyczyn trudności, które przeżywamy. Czasem jedno uczucie lub wzorzec reagowania mogą mieć jednocześnie kilka przyczyn. Często nie jesteśmy gotowi na to, żeby od razu spotkać się z najgłębszym poziomem, więc mogą one dochodzić do naszej świadomości stopniowo. Teraz wymienię podstawowe grupy przyczyn problemów z punktu widzenia ustawień systemowych.

Znaczenie osobistej historii w ustawieniach Hellingera

Ustawienia hellingerowskie mogą nas zaprowadzić do przyczyn, które znajdują się w naszej osobistej historii. Tu szczególne znacznie ma relacja z rodzicami i wydarzenia z dzieciństwa, a także związki miłosne, relacje z grupą rówieśniczą oraz spełnienie w życiu zawodowym. Istotne może być każde zdarzenie w naszym życiu, któremu towarzyszyły silne emocje lub przeciwnie udało nam się ukryć nasze uczucia i nie przyznać się nawet przed samym sobą, że coś nas bardzo zabolało lub że coś bardzo przeżyliśmy. Czasami bardzo bolesne doświadczenia, szczególnie z okresu wczesnego dzieciństwa zostają wręcz wyparte ze świadomości i w ogóle ich nie pamiętamy.

Prenatalny okres życia i poród

Ustawienia systemowe pokazują również, jak duży wpływ na nasze późniejsze życie ma prenatalny okres naszego życia, to czy byliśmy chcianym dzieckiem, jakie emocje przeżywała nasza matka, gdy była z nami w ciąży oraz jak przebiegał nasz poród. Te odkrycia potwierdzają też badania z zakresu psychologii prenatalnej. Brakuje natomiast przede wszystkim badań nad psychologicznymi konsekwencjami utraty bliźniaczego rodzeństwa we wczesnych stadiach ciąży, co zdarza się dużo częściej, niż dotychczas zakładano. 

Relacja z rodzicami w ustawieniach systemowych 

Wiele z trudności, których doświadczamy, ma swoje źródło w dzieciństwie, ale nie tylko w tym, czego nam zabrakło czy co nam się przydarzyło… Na temat rodziców napiszę osobny tekst, ponieważ to bardzo szeroko omawiany temat w ustawieniach Hellingera. Tu ograniczę się do wymienienia kilku zjawisk, które niekorzystnie na nas wpływają:

– przejęcie uczuć rodzica, np. złość matki na mężczyzn, jej poczucie bycia odrzuconą, lęk ojca o stan finansów, tęsknota za śmiercią i wiele innych;

– wchodzenie w rolę opiekuna rodzica – bycie jego powiernikiem, pouczanie go, wtrącanie się do związku rodziców, czucie się odpowiedzialnym za to, żeby rodzic dobrze się czuł;

– odrzucenie rodzica – gdy odrzucamy jednego z rodziców, odrzucamy też część siebie; ciekawym mechanizmem jest tu to, że im bardziej odrzucamy rodzica, tym większe mamy szanse, że staniemy się taki jak on…;

– idealizowanie rodziców – nie ma idealnych rodziców, a psychika małego dziecka jest niewyobrażalnie wrażliwa; osoby, które idealizują swoich rodziców mają silne mechanizmy obronne i same przed sobą nie przyznają się do tego, że czegoś im brakowało lub coś je obciążało w relacji z rodzicami.

Losy naszych przodków a skrypty w naszym życiu 

Bert Hellinger zauważył to, co również wielu z nas obserwuje w swoim życiu. Pewne schematy w określonych sytuacjach się powtarzają. Część naszych zachowań, a nawet wydawałoby się niezależne od nas wydarzenia, układają się w pewien skrypt (pojęcie z zakresu analizy transakcyjnej, oznaczające plan/schemat życia człowieka). Często bardzo podobne schematy funkcjonowania można odnaleźć w historiach życia kilku członków danej rodziny w różnych pokoleniach. Dzieje się tak, gdy jakaś osoba doświadczyła czegoś bardzo trudnego, ale nikt nigdy się o tym nie dowiedział, a ona nie przeżyła w pełni swoich uczuć i nie zaakceptowała tego, co się wydarzyło. Takie silne, tłumione emocje są potężnym ładunkiem energetycznym i ta energia gdzieś zostaje w systemie rodzinnym.

Dziś są już naukowe badania, które potwierdzają dziedziczenie traum, zarówno u ludzi, jak i u zwierząt. Znacząca z punktu widzenia ustawień hellingerowskich może być każda trudna historia, w szczególności: choroba, wypadek, przedwczesna śmierć, poronione lub abortowane dziecko, niepełnosprawność fizyczna lub intelektualna, uzależnienie, czyn karalny, nieszczęśliwa miłość, zerwane zaręczyny, zdrada, udział w wojnie, pobyt w obozie koncentracyjnym, przesiedlenie, bieda… Bardzo silne działanie mają tajemnice, np., to, że komuś nie powiedziano, że ktoś inny jest jego ojcem…

Odrzuceni i zapomniani w ustawieniach Hellingera 

Ustawienia systemowe pokazują, że szczególne miejsce w danym systemie rodzinnym zajmują osoby, które zostały w nim odrzucone lub zapomniane. Są to osoby potępiane z powodu ich stylu życia, osoby, które wydziedziczono, mówiono o nich, że już nie należą do rodziny lub nie mówiono o nich wcale. Tu przynależą też zachowane w tajemnicy poronienia i aborcje, po których rodzice nie przeżyli żałoby.

Każdy, kto rodzi się w danej rodzinie, ma niezbywalne prawo do niej należeć. Jeśli odmówi mu się tego prawa, to taka osoba zapisuje się w pamięci systemu w sposób szczególny i nowe osoby, które rodzą się w tym systemie rodzinnym, mogą przejąć cechy i uczucia tych zapomnianych oraz wykluczonych osób.

Prawa i porządki w ustawieniach systemowych

Relacje i związki między ludźmi rządzą się pewnymi prawami i obowiązują w nich określone zasady. Np.:

– w związku kobiety i mężczyzny powinna być określona równowaga w dawaniu i braniu, gdy dajemy za dużo, szkodzimy relacji;

– dziecko, które wywyższa się ponad rodzica i czuje się od niego lepsze, bardzo sobie szkodzi (nawet jeśli rodzic był np. alkoholikiem);

– żeby firma dobrze funkcjonowała, powinna służyć klientom i ta służba powinna być ważna dla właściciela.

Tych porządków jest bardzo dużo (więcej opiszę w innym tekście). One nie są wymyślone przez Berta Hellingera, one po prostu zawsze istniały w relacjach międzyludzkich – każdy, kto je pozna i będzie obserwował w swoim życiu, może się przekonać, że naprawę działają.

Karma i reinkarnacja a ustawienia hellingerowskie

Część ustawiających, w tym sama Sophie Hellinger (żona Hellingera), prowadzi teraz ustawienia karmiczne, które pokazują, że niektóre nasze problemy to bolesne doświadczenia i nierozwiązane sprawy z naszych poprzednich żyć. Rozumiem jednak, że nie każdy jest otwarty na ten poziom pracy.

Relacja z samym sobą – nawykowe reagowanie, błędy w myśleniu, ukryte przekonania

Czasem ustawienia Hellingera pokazują też, że przyczyn nie trzeba szukać tak daleko. Widziałam np. ustawienie, w którym źródłem problemu było to, że klientka chciała być idealna i nie akceptowała swojej ciemnej strony, którą każdy z nas ma. Często jest to też brak pokory i nieakceptowanie rzeczywistości, np., gdy chcemy podjąć decyzję za kogoś, choćby taką, żeby tej osobie chciało się żyć lub rozwijać, podczas gdy ona nie chce. Kolejnym problemem może być przywiązanie do określonego scenariusza – powinno być tak, ta osoba powinna się zachowywać i czuć tak, jednak w rzeczywistości dana osoba może nie chcieć lub nie potrafić zachowywać się w określony sposób.

Możemy też mieć wiele głęboko ukrytych w sobie przekonań (mogą być tak ukryte, że w ogóle ich nie widzimy), które sabotują nasze szczęście, np. nie zasługuję na miłość, jestem złym człowiekiem, nigdy nic mi się w życiu nie udaje. Innym razem zakochujemy się i zaczynamy żyć życiem innej osoby, poświęcać zbyt dużo czasu i energii związkowi, zapominając o sobie (częściej występuje u kobiet). Podobnie można całą swoją energię przelać na pracę i ignorować inne swoje potrzeby.

Czasem do trudnych sytuacji prowadzi po prostu brak szczerej komunikacji lub egoizm, gdy zajmujemy się tylko swoimi uczuciami i nie staramy się zrozumieć drugiej osoby. Mamy też wiele nawyków i przyzwyczajeń, niektóre z nich mogą utrudniać rozwijanie głębokich relacji z ludźmi i trzeba włożyć trochę świadomego wysiłku, żeby nauczyć się reagować i zachowywać inaczej.

Co jest ze mną nie tak? A może nie ze mną…

Nie zawsze problem jest w nas. Rodziców nie możemy zmienić i prędzej czy później warto się pogodzić z tym, jacy są – przynajmniej w swoim sercu, bo fizycznie można trochę się oddalić. Wiele innych sytuacji możemy jednak zmienić. Jeśli męczymy się w swojej pracy, to może to nie jest właściwa praca dla nas. Jeśli partner źle nas traktuje, to może należy zakończyć znajomość. Gdy nie lubimy miasta, w którym mieszkamy, to może trzeba się przeprowadzić…

Nie pytaj więc „Co jest ze mną nie tak?” i nie obwiniaj siebie za to jaki jesteś. Zamiast tego poszukaj przyczyn i spróbuj siebie zrozumieć. 

Przeczytaj też o tym jak wydarza się zmiana: https://nowe-ustawienia.pl/ustawienia-hellingera/jak-wybrac-terapeute/