POLARYZACJA POGLĄDÓW

Schematy poznawcze

Nasz mózg działa tak, że upraszcza sobie rzeczywistość, porządkując określone informacje na podstawie naszej wiedzy i wcześniejszych doświadczeń w pewne struktury poznawcze. To oszczędza energię potrzebną do przetwarzania wszystkich informacji za każdym razem od nowa oraz pozwala nam szybciej orientować się w świecie i podejmować decyzje. Pomaga nam to, gdy chodzi o proste rzeczy jak schematy obiektów, osób i sytuacji (np. restauracja, spacer, lekarz), ponieważ już dzięki ich nazwie wiemy o co chodzi i czego się spodziewać. Problemy pojawiają się, gdy nasze struktury poznawcze stają się zbyt sztywne, uproszczone i nasycone wartościowaniem, jak to ma miejsce np. w przypadku stereotypów lub naszych poglądów w różnych bardziej skomplikowanych tematach. Jak się przed tym uchronić? Wydaje się, że to ciężka praca, która polega na ciągłym aktualizowaniu naszych przekonań, m.in. poprzez świadome i celowe myślenie, wyciąganie wniosków z życiowego doświadczenia oraz integrowanie nowych informacji ze starymi. Konfucjusz mówił, że tylko mędrcy i głupcy nie zmieniają nigdy swojego zadania. Czy jednak czasem nie uznajemy się za mędrców zbyt wcześnie?

Brak wątpliwości

Zastanawiałam się, dlaczego wśród ludzi są teraz takie podziały. Dlaczego wszyscy są tak pewni i radykalni w swych poglądach? Dlaczego brakuje wyważonych ludzi, którzy widzą pewne racje po jednej i drugiej stronie każdego sporu? Ludzi, którzy mają wątpliwości. Ludzi, którzy badają temat, zanim wydadzą opinię. Doszłam do wniosku, że problemem może być dostęp do informacji, co wydaje się w dzisiejszych czasach paradoksem…

Selekcja informacji i cenzura

Nasilona polaryzacja poglądów wiąże się między innymi z tym, że głównych mediach nie ma już prawdziwego dziennikarstwa, które starałoby się dostarczyć społeczeństwu prawdziwe informacje i różne punkty widzenia. Politycy manipulują danymi tak, żeby osiągnąć swoje cele. Pozostaje Internet… Facebook i Youtube to prywatne firmy, więc mają prawo usuwać to, co im się nie podoba i coraz częściej to robią. Np. w UK blokuje się ludzi za treści wrogie islamowi, w Polsce usuwa się materiały podważające wielkość zagrożenia związanego z koronawirusem lub sens stosowania szczepionek w tym przypadku. Niepokoi mnie to, ponieważ oznacza, że ktoś decyduje za mnie, które i czyje poglądy poznam.

Algorytmy Facebook i Google a polaryzacja poglądów

Dużo bardziej niebezpieczne jednak wydaje mi się to, że nasze opinie już od dawna są kształtowane przez algorytmy m.in. Google i Facebooka. Dzięki nim od wielu lat rzadko musimy się konfrontować z poglądami, z którymi się nie zgadzamy i je weryfikować. O ile nie wdamy się w żadną dyskusję lub nie opublikujemy kontrowersyjnego posta, który sprowokuje naszych znajomych o odmiennych poglądach od naszych, to Facebook będzie nam wyświetlał tylko posty osób i stron, na które często reagujemy, czyli lubimy je i popieramy. Google również zapamiętuje, co nas interesuje i nie tylko dopasowuje do tego wyświetlane reklamy, ale również zgodnie z tym daje nam określone wyniki wyszukiwań. Dwie osoby, które wpiszą to samo hasło w wyszukiwarkę, otrzymają różne informacje.

Zmiany zachowań społecznych

Do tego dochodzą zmiany w naszych społecznych zachowaniach. Kiedyś ludzie spędzali ze sobą więcej czasu, więcej rozmawiali, bo było mniej opcji spędzania czasu wolnego. Wcześniej nie panowała też, aż tak duża poprawność polityczna jak dziś – ludzie nie byli, aż tak delikatni, aż tak nie bali się urazić kogoś czy narazić się na odrzucenie, mówiąc, co myślą. Teraz nadrzędną wartością stało się bycie miłym, zastępując wspólne podróże intelektualne i dochodzenie do prawdy w żywych dyskusjach.

Co więcej, istnieje ściśle określony kanon poglądów, jakie powinien mieć młody wykształcony człowiek (np. im bardziej lewicowe i naukowe tym lepiej) i każdy, kto choć trochę od tego odbiega, nie jest w ogóle brany na poważnie.

Nie mówię, że te wszystkie zjawiska są „tylko złe”, jednak ich połączenie, sprawia, że polaryzacja poglądów jest coraz silniejsza i większość ludzi żyje w swoich własnych bańkach informacyjnych i rzadko weryfikuje swoje poglądy…

ZAŁĄCZNIKI:

Przeczytaj też o nietolerancji niepewności: https://nowe-ustawienia.pl/hellinger-i-psychologia/psychologia-koronawirusa/

Śledź mnie na Facebooku 🙂 : https://www.facebook.com/ustawieniasystemowe/